Upamiętnili pomordowanych przez UPA/OUN mieszkańców powiatu

12-07-2017, Powiatowe Centrum Kultury

11 lipca w Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej, pomordowanym przez UPA mieszkańcom powiatu lubaczowskiego hołd złożyli przedstawiciele samorządu oraz kombatantów. W południe spotkali się pod Pomnikiem Wolności w Lubaczowie, by pod jedną z pamiątkowych tablic złożyć kwiaty i zapalić znicze.

W kameralnym spotkaniu przy pomniku uczestniczył wicestarosta lubaczowski Wiesław Huk, sekretarz Powiatu Władysław Szyk, burmistrz Lubaczowa Krzysztof Szpyt, wójt gminy Lubaczów Wiesław Kapel, sekretarz gminy Lubaczów Mariusz Pieróg, a także przedstawiciele lubaczowskich kombatantów, m.in. Eugeniusz Huk ze Związku Inwalidów Wojennych RP, Ludwik Cybulak ze Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych oraz Tadeusz Antonik ze Stowarzyszenia Polskich Spadkobierców Polskich Kombatantów II Wojny Światowej.

Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej to polskie święto obchodzone corocznie 11 lipca , poświęcone pamięci ofiar rzezi wołyńskiej i innych mordów na obywatelach II RP, dokonywanych przez nacjonalistów ukraińskich w czasie II wojny światowej, ustanowione na mocy uchwały Sejmu z dnia 22 lipca 2016 roku.

Punktem kulminacyjnym tzw. rzezi wołyńskiej była dzień 11 lipca 1943 roku, kiedy to członkowie Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów Stepana Bandery (OUN-B), Ukraińskiej  Powstańczej Armii (UPA) oraz ukraińska ludność cywilna zaatakowali w 99 miejscowościach, głównie w powiatach włodzimierskim i horochowskim, bestialsko mordując tysiące Polaków.  Mordy nie ominęły także mieszkańców powiatu lubaczowskiego- za początek zorganizowanej przez nacjonalistów OUN-UPA akcji w naszym powiecie przyjmuje się datę pacyfikacji wsi Rudka- 19 kwietnia 1944 r., kiedy pod osłoną nocy wieś okrążyła sotnia UPA pod dowództwem Iwana Szpontaka ps. „Zalizniak″. Mord w Rudce był początkiem zorganizowanej akcji nacjonalistów OUN-UPA, która miała na celu zmuszenie Polaków zamieszkujących ziemię lubaczowską do wyjazdu za rzekę San. Od tego też czasu napaści i mordy UPA w powiecie lubaczowskim były na porządku dziennym. Wśród miejscowości, które doświadczyły nienawiści UPA, były m.in. Chotylub, Kowalówka, Wólka Krowicka, Dziewięcierz, Radruż, Łówcza, Jędrzejówka, Lipsko, Nowiny Horynieckie czy Wielkie Oczy. Działalność UPA została przerwana dopiero w 1947 roku w wyniku przeprowadzenia akcji "Wisła"

Według szacunków polskich historyków ukraińscy nacjonaliści zamordowali około 100 tysięcy Polaków. 40-60 tysięcy zginęło na Wołyniu, 20-40 tys. w Galicji Wschodniej. Na ziemi lubaczowskiej w latach 1944-1947 z rąk OUN-UPA zginęło  ponad 3500 osób, z czego dokładne okoliczności śmierci ustalono w przypadku 1621 ofiar.

Iwona Buczko