Zespół Cerkiewny w Radrużu uznany za Pomnik Historii

27-11-2017, Powiatowe Centrum Kultury

Fot.Krzysztof Sitkowski?KPRP

Zespół Cerkiewny w Radrużu znalazł się na liście Pomników Historii, obok tak znanych obiektów jak Kopiec Kościuszki w Krakowie, Stadnina Koni w Janowie Podlaskim czy Tężnie w Ciechocinku. Nominacje uznające nowe obiekty zabytkowe za Pomniki Historii zostały wręczone przez Prezydenta Andrzeja Dudę  23 listopada, podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim. Rozporządzenie z rąk Prezydenta odebrał Stanisław Makara,  Dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie.

Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla kultury naszego kraju. Rangę pomnika historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Do dziś to najwyższe wyróżnienie nadano 81 zabytkom. Z każdym rokiem, lista najcenniejszych obiektów sukcesywnie powiększa się.  Znajdują się na niej obiekty o szczególnych wartościach materialnych i niematerialnych oraz znaczeniu dla dziedzictwa kulturowego naszego kraju*.

Zespół Cerkiewny w Radrużu należy do najcenniejszych i najpiękniejszych zabytków sakralnej architektury drewnianej na terenie Polski. Jego centralnym elementem jest cerkiew p.w. św. Paraskewy wzniesiona w końcu XVI w. przez zawodowy warsztat ciesielski. W skład Zespołu cerkiewnego w Radrużu wchodzą oprócz cerkwi: dzwonnica z końca XVI w., kamienny mur z bramami oraz kostnica z XIX w. W otoczeniu cerkwi znajduje się cmentarz przycerkiewny z zespołem nagrobków z XVIII-XX w. wraz z płytą nagrobną z ok. 1682 r. i dwa cmentarze parafialne z nagrobkami wykonanymi w ośrodku kamieniarskim w Starym Bruśnie (XIX-XX w.). Od 2010 r. właścicielem Zespołu Cerkiewnego w Radrużu jest Muzeum Kresów w Lubaczowie. Od tego czasu stale są prowadzone prace mające na celu odzyskanie i utrzymanie dawnego blasku świątyni i jej otoczenia. Zespół cerkiewny w Radrużu 21 czerwca 2013 r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako jeden z 16 obiektów „Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat”.

Więcej o Zespole w Radrużu  na stronie Muzeum Kresów w Lubaczowie.

* Źródło: Narodowy Instytut Dziedzictwa

Iwona Buczko